Jak rozróżnić grzech ciężki od grzechu lekkiego? Gdzie leży granica?

Czym jest grzech?

Grzech można najprościej określić jako czyn, słowo lub nawet myśl, które są sprzeczne z Prawem Bożym, zawartym w Dekalogu, Przykazaniu miłości, czy też w przykazaniach kościelnych.

Według tego, co wyznajemy podczas Mszy świętej, grzeszymy "myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem". Każdy grzech to brak miłości wobec Boga i bliźniego, czyli realizacji powołania, które dostaliśmy w momencie stworzenia. Podsumowując, o grzechu można mówić wtedy gdy, ponad miłość przedkładane jest jakieś inne dobro, czasem jedynie pozorne.

Grzech lekki a grzech ciężki. Jaka jest różnica?

Kościół dzieli grzechy na lekkie i ciężkie, powszednie i śmiertelne. Jak je rozróżnić, skoro nigdzie nie istnieje "wykaz grzechów powszednich", czy "lista grzechów śmiertelnych"?. Czy jeśli grzech nazywany jest powszednim, to znaczy, że możemy sobie na niego pozwalać?

Grzechy ciężkie. Jakie to są?

Warto jednak zauważyć, że tzw. wykaz grzechów lekkich czy ciężkich, gdyby istniał, nie miałby zbyt wiele wspólnego z miłością, a jedynie z przestrzeganiem prawa. Tymczasem grzech to rana zadana nie prawu, ale Miłości. Miłości, która stworzyła człowieka. Dlatego w miarę rozwoju relacji z Bogiem, sumienie rozjaśnia nam i wskazuje coraz więcej grzechów, które popełniamy. Dodatkowo, z czasem staje się również jasne, które z tych przewinień są powszednie, a które ciężkie.

Trzeba zawsze pamiętać, że grzech ciężki (śmiertelny) to świadome i dobrowolne złamanie przykazań Bożych lub kościelnych dot. rzeczy ważnej, istotnej. Nazywany jest grzechem śmiertelnym, ponieważ zabija miłość i oddala człowieka od Miłości oraz sakramentów. Kiedy brak chociaż jednego z warunków grzechu ciężkiego wtedy jest to grzech lekki.

Warto zadać sobie również pytanie, co oznaczają owe "rzeczy ważne, istotne". To sprawy, których dotyczą przykazania. Świadome ich złamanie oznacza, że człowiek popełniający grzech wie, że to, co robi, sprzeciwia się przykazaniom i Bożej Miłości. Jeśli zaś ktoś nie wie, że to, co zrobił, było złe i w jakiś sposób sprzeciwiło się Bożym przykazaniom, wtedy grzech uznaje się za lekki. Zaś dobrowolność świadczy o braku przymusu ze strony osoby trzeciej. Ze względu na kryterium dobrowolności, grzechy nałogowe lub dokonane pod presją Kościół traktuje łagodniej.

Które z naszych grzechów to grzechy lekkie?

Zatem można z tego wnioskować, że definicją grzechu lekkiego (powszedniego) będzie: nieświadome lub niedobrowolne złamanie Przykazań Bożych lub kościelnych w rzeczy mniej istotnej. Popełnienie grzechu lekkiego nie zaprzecza ludzkiej miłości do Boga i bliźniego, a jedynie wskazuje, że miłość ta niedomaga.

Grzechy powszednie to te, które zazwyczaj człowiek jest w stanie sam skorygować, przez co zbacza z drogi miłości jedynie chwilowo. Trzeba tutaj jednak podkreślić, że to nie oznacza, że nie trzeba się spowiadać z grzechów lekkich. Jak najbardziej, w konfesjonale trzeba wyznać każdy grzech popełniony od ostatniej spowiedzi i nawet w stosunku do grzechów powszednich czynić żal za grzechy i postanowienie poprawy.

Najważniejsza jest Miłość

Oba rodzaje grzechów zostają wyjaśnione w Katechizmie Kościoła Katolickiego: "Grzech śmiertelnyniszczy miłość w sercu człowieka wskutek poważnego wykroczenia przeciw prawu Bożemu; podsuwając człowiekowi dobra niższe, odwraca go od Boga, który jest jego celem ostatecznym i szczęściem. Grzech powszedni pozwala trwać miłości, chociaż ją obraża i rani" (KKK 1855). Oznacza to, że po popełnieniu grzechu śmiertelnego nie można przystąpić do Komunii św., jeśli wcześniej nie skorzystano z sakramentu pokuty i pojednania. W przypadku grzechów lekkich, przystępowanie do Komunii św. jest możliwe.

Grzech ciężki popełniony przez człowieka to pogwałcenie Bożej miłości, osłabienie dla Kościoła, zgorszenie dla innych wiernych, śmierć duchowa dla tego, który ten grzech popełnił. Niewątpliwie jednak, popełnienie grzechu ciężkiego to zwycięstwo w walce dla szatana.

"Odpuszczone są ci twoje grzechy"

Zwyczajowo, grzechy śmiertelne gładzi jedynie spowiedź uszna, (np. przy kratkach konfesjonału). Są jednak sytuacje, kiedy grzechy ciężkie mogą zostać zgładzone przez chrzest lub męczeństwo (tylko raz w życiu). W przypadku zagrożenia życia osoby żyjącej w grzechu ciężkim możliwe jest wzbudzenie przez grzesznika żalu doskonałego lub absolucja (rozgrzeszenie bez wypowiadania grzechów przez penitenta) udzielona przez kapłana.

W przypadku grzechów lekkich możliwości jest więcej. Są to oczywiście sakrament pokuty, oraz sytuacje wymienione wyżej. Jednak oprócz tego, grzechy powszednie gładzone są również poprzez akt pokuty na początku mszy św., a także inne akty pokuty, pobożne słuchanie Słowa Bożego, modlitwę, uczynki miłości, akty żalu, czy też samo przyjęcie Komunii św.

Choć rozróżnienie grzechów ciężkich i lekkich jest trudne, to jednak należy pamiętać, że różnica między grzechem śmiertelnym i powszednim znajduje się w stopniu wewnętrznego, świadomego i dobrowolnego zaangażowania się człowieka w dane zło.